De wereld van het onderwijs staat onder druk. Recente artikelen in zowel het AD als op NOS.nl tonen aan dat honderden basisscholen afzien van het inhuren van ZZP’ers en uitzendkrachten.
Deze beslissing lijkt op het eerste gezicht een logische bezuiniging. Maar wie verder kijkt, ziet dat schoolbesturen hiermee niet alleen zichzelf, maar vooral het onderwijs benadelen.
De onafhankelijke ZZP-vrijeschoolmeester
Laten we beginnen bij mensen zoals Matthijs. Wat onderscheidt Matthijs van anderen? Hij werkt niet via een uitzendconstructie. Hij staat als een zelfstandige professional in het onderwijsveld. Door niet voor een uitzendbureau te kiezen, blijft er geen geld aan de strijkstok hangen en komt zijn volledige vergoeding ten goede aan zijn diensten en expertise. Daarbij draagt hij zelf alle bijkomende kosten, zoals pensioen, ziektekosten, en belastingen, accountantkantoor, ondernemersverzekeringen, tijden van geen werk, enzovoorts.
De kortzichtigheid van schoolbesturen
Het is een pijnlijke paradox. Terwijl schoolbesturen bij de overheid aankloppen over het slechte imago van het lerarenberoep, kiezen ze ervoor om een waardevolle groep – de zelfstandige ZZP’ers die directe oplossingen bieden in tijden van nood – te marginaliseren. Het aanpakken van deze ‘probleemoplossers’, zoals Matthijs, is niet de juiste weg. In plaats daarvan zouden besturen moeten investeren in deze professionals en wellicht zelfs anderen begeleiden om net als Matthijs een zelfstandige weg in te slaan.
Steun Matthijs en alle zelfstandige vrijeschoolmeesters/juffen in hun missie om het onderwijs te verrijken. Het behouden van deze waardevolle professionals is essentieel voor het welzijn van onze kinderen.
Oneerlijke concurrentie en marktverstoring
Een ander punt van zorg is de oneerlijke concurrentie op de markt. Als sommige ZZP’ers onder de prijs gaan werken, verzieken zij de markt voor professionals zoals Matthijs. Onrealistisch lage prijzen weerspiegelen niet de werkelijke kosten en waarde van het beroep, en zetten een standaard die onhoudbaar is op de lange termijn.
Een oproep tot diepgaande heroverweging en samenwerking
Schoolbesturen staan voor een kritiek moment in het onderwijslandschap. Terwijl ze intern hun koers heroverwegen, is het essentieel om ook de grotere context te erkennen. Het gaat niet alleen om interne beleidsbeslissingen, maar ook om de bredere dialoog met externe stakeholders zoals de politiek en de overheid. Deze dialoog moet zich richten op twee hoofdzaken: het aanpakken van het slechte imago van het lerarenberoep en het bepleiten voor adequaat gefinancierde middelen.
ZZP’ers zoals Matthijs zouden idealiter niet ingezet worden vanwege tekorten, maar vanwege hun unieke bijdrage aan het onderwijs. Wanneer zij echter worden ingeschakeld uit noodzaak, moeten zij eerlijk worden gecompenseerd voor hun waardevolle expertise.
Het feit dat besturen al in gesprek zijn met de overheid is een positieve stap, maar het mag niet eindigen in louter dialogen. De uitkomsten van deze gesprekken moeten leiden tot concrete acties die elke betrokkene in het onderwijslandschap, inclusief ZZP’ers, de waardering en ondersteuning bieden die zij verdienen.